Ψυχολογική υποστήριξη και Συμβουλές για γονείς μαθητών σε καιρό πανδημίας

Συμβουλές για γονείς μαθητών

 Γενικές Συμβουλές προς γονείς σε καιρό πανδημίας

Διατηρούμε την δύναμη και την αισιοδοξία μας. Αναγνωρίζουμε τα δυνατά μας σημεία. Η πανδημία είναι μια παροδική κατάσταση και θα τελειώσει γρήγορα, εφόσον χειριστούμε  την κατάσταση με σύνεση, ψυχραιμία και υπευθυνότητα.

• Τηρούμε τις αποστάσεις, περιορίζουμε τις μετακινήσεις, προσέχουμε τους εαυτούς μας και τους γύρω μας (προσωπική υγιεινή, πλύσιμο χεριών, χρήση μάσκας σε χώρους συνάθροισης – συνωστισμού).
• Είμαστε όλοι μαζί. Ακόμα και τις δύσκολες καταστάσεις τις κάνουμε ευκολότερες. όταν είμαστε ενωμένοι και δικτυωμένοι με όλες τις πηγές στήριξης που διαθέτουμε (οικογένεια, φιλικό περιβάλλον, ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, κοινωνικούς φορείς υποστήριξης).
• Μοιραζόμαστε τα συναισθήματά μας και αναγνωρίζουμε ότι είναι φυσιολογικό να υπάρχουν έντονες συναισθηματικές αντιδράσειςκάτω από αγχογόνες συνθήκες και καταστάσεις που επηρεάζουν την καθημερινότητά μας.
• Αναζητούμε βοήθεια ειδικού, αν νιώσουμε ότι χάνουμε τον έλεγχο και δεν μπορούμε να διαχειριστούμε ικανοποιητικά την καθημερινότητα αλλά και θέματα που σχετίζονται με την σωματική και ψυχική μας υγεία.
• Αντιμετωπίζουμε με ψυχραιμία την περίπτωση που εμείς ή πρόσωπο της οικογένειάς μας νοσήσει. Τηρούμε τις οδηγίες σχετικά με την ενδεδειγμένη αντιμετώπιση της κάθε περίπτωσης.
• Συνεχίζουμε τα σχέδιά μας για τους μελλοντικούς μας στόχους, κάτι το οποίο αποτελεί κινητήρια δύναμη.

Συμβουλές προς γονείς για μαθητές με ηλικιακή κατανομή

Προσχολική ηλικία

• Οι γονείς χρειάζεται να εξοικειώσουν τα παιδιά με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων (ηλεκτρονικών υπολογιστών και tablets), ώστε να πραγματοποιείται απρόσκοπτα η επικοινωνία μεταξύ νηπίων και εκπαιδευτικών.
• Χρειάζεται σαφής διαχωρισμός από τους γονείς μεταξύ χρήσης των ηλεκτρονικών μέσων για εκπαίδευση από τη χρήση για ψυχαγωγία (την οποία τα περισσότερα παιδιά έχουν ως αναφορά).
• Οι γονείς είναι απαραίτητο να εξηγήσουν με απλά λόγια στα παιδιά τη νέα πραγματικότητα στην εκπαίδευση και τη ζωή τους γενικότερα, ώστε αυτή να γίνει μέρος της καθημερινότητάς τους.
• Αναγκαία είναι η συνέπεια και η οριοθέτηση του παιδιού στο καθημερινό πρόγραμμα τηλεκπαίδευσης που πραγματοποιείται από τον εκπαιδευτικό.
• Χρειάζεται να ενθαρρύνεται η συχνή επαφή του εκπαιδευτικού με το νήπιο με κάθε διαθέσιμο μέσο, προκειμένου να μη χαθεί η σχέση που είχε οικοδομηθεί πριν την πανδημία.
• Ο γονιός είναι ο διάμεσος και ο απαραίτητος συνδετικός κρίκος μεταξύ σχολείου και σπιτιού. Αναγκαία είναι η καλή διάθεση και η συνεργασία κατά τη διεκπεραίωση σχολικών εργασιών.
• Χρειάζεται να ενθαρρύνεται η επαφή του νηπίου με τους συμμαθητές του τηλεφωνικά ή με άλλο διαθέσιμο μέσο, ώστε να μην περιοριστούν οι κοινωνικές του δεξιότητες.

Παιδική ηλικία (Δημοτικό Σχολείο)

• Αναγκαία είναι η σαφής και συχνή αναφορά από τους γονείς στην αναγκαιότητα και τη χρησιμότητα της τηλεκπαίδευσης σε περιόδους κρίσης καθώς και στον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιείται.
• Ιδιαίτερα στις μικρές ηλικίες, απαραίτητη είναι η επίδειξη συνέπειας από πλευράς των γονιών σχετικά με την τήρηση του καθημερινού σχολικού προγράμματος, καθώς και η εδραίωση ρουτίνας (τρώμε πρωινό, κάνουμε την εργασία μας, διαβάζουμε την ιστορία που μας έστειλε η δασκάλα, ξεκουραζόμαστε λίγο κ.τ.λ.).
• Οι γονείς χρειάζεται να επιλύουν κάθε απορία των μαθητών σχετικά με τη νέα πραγματικότητα και τη χρήση τηλεκπαίδευσης, ώστε τα παιδιά να αισθανθούν άνετα να μοιραστούν με τους ίδιους, τους φόβους και τις ανησυχίες τους.
• Χρήσιμη είναι η εξ αποστάσεως συνεργασία μεταξύ συμμαθητών κατά τη διεκπεραίωση σχολικών εργασιών για την ενίσχυση των κοινωνικών δεξιοτήτων.
• Η τήρηση του καθημερινού σχολικού προγράμματος δεν αποκλείει την επαφή των μαθητών με τη φύση, σε περιοχές που αυτή είναι εφικτή, ως αφόρμηση για την κατάκτηση νέας γνώσης.
• Οι εκπαιδευτικοί οφείλουν να υποστηρίζουν με οποιονδήποτε τρόπο τις οικογένειες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη σύνδεσή τους με το διαδίκτυο ή στη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή, εφόσον έχουν τις κατάλληλες γνώσεις.
• Απαραίτητη είναι η ενίσχυση της αυτονομίας και της ανεξαρτητοποίησης των παιδιών κατά την παρακολούθηση των μαθημάτων, σε όποιες περιπτώσεις είναι αυτό δυνατό, ώστε οι γονείς να ακολουθούν και εκείνοι το παράλληλο καθημερινό τους πρόγραμμα.

Εφηβική ηλικία (Γυμνάσιο-Λύκειο)

• Οι μαθητές κατά τη διάρκεια της εφηβείας έρχονται αντιμέτωποι με ποικίλες αλλαγές στο σώμα τους, στα συναισθήματα και στη διάθεσή τους. Αυτή η διαδικασία, παράλληλα με το άγχος της σχολικής επίδοσης και των διαπροσωπικών επαφών, χρειάζεται επίδειξη μεγάλης υπομονής και κατανόησης από πλευράς γονέων.
• Απαραίτητη είναι η υπενθύμιση των σχολικών υποχρεώσεων και η παρακολούθηση του προγράμματος τηλεκπαίδευσης σε καθημερινή βάση.
• Για την αποφυγή εντάσεων στο σπίτι, χρήσιμη είναι η αποφόρτιση των μαθητών με εξωσχολικού τύπου δραστηριότητες, τις οποίες μπορούν να κάνουν και μόνοι.
• Απαραίτητη είναι η ενθάρρυνση της επικοινωνίας του μαθητή με έναν καθηγητή εμπιστοσύνης, ώστε να προστατευθεί η έως τώρα καλή σχέση μεταξύ παιδιού και σχολείου.
• Οι γονείς οφείλουν να παρακολουθούν τη σωστή τήρηση ενός προγράμματος ύπνου-διατροφής-άσκησης που θα ενισχύει τις γνωστικές διεργασίες και θα καλύπτει τις αυξημένες ανάγκες της εφηβικής ηλικίας.
• Οι γονείς καλό θα ήταν να παραμένουν ψύχραιμοι και ρεαλιστικοί αναφορικά με τη νέα κατάσταση, καθώς αποτελούν το βασικό πρότυπο και σημείο αναφοράς για τα παιδιά τους.
• Απαραίτητες είναι οι συχνές συζητήσεις μεταξύ γονέων και παιδιών αναφορικά με την τηλεκπαίδευση, ώστε να δίδονται συμβουλές και να επιλύονται απορίες, εάν είναι δυνατόν.
• Χρήσιμες είναι οι μικρές διαδικτυακές ομάδες με συμμαθητές κατά τη διάρκεια της σχολικής διαδικασίας.

Ειδική αγωγή

• Ο δεσμός σχολείου και οικογένειας μαθητή χρειάζεται να παραμείνει πολύ ισχυρός, ώστε οι γονείς να υποστηρίξουν κατά το μέγιστο δυνατόν τα παιδιά τους.
• Το γνωστικό υλικό, που δίνεται από το σχολείο αλλά και που χρησιμοποιούν οι γονείς στο σπίτι, χρειάζεται να είναι εξαιρετικά προσαρμοσμένο στις ιδιαίτερες ανάγκες των μαθητών.
• Αναγκαία είναι η διαρκής επίβλεψη και επιτήρηση της μαθησιακής διαδικασίας.
• Απαραίτητη είναι η επαφή των μαθητών με τη φύση και με κάθε τύπου εξωσχολική δραστηριότητα, ώστε να αποφορτίζονται σε τακτική βάση.
• Ωφέλιμη είναι η καθημερινή συζήτηση που καθησυχάζει τα παιδιά και ελαχιστοποιεί τους φόβους τους.

Σε περίπτωση που χρειαστεί να περιοριστούμε στο σπίτι

• Αναδιαμορφώνουμε το σπίτι μας.
• Βάζουμε πρόγραμμα και οργανώνουμε την ημέρα μας.
• Φτιάχνουμε την απαραίτητη καθημερινή μας ρουτίνα.
• Κινούμαστε και γυμναζόμαστε όσο πιο συχνά μπορούμε, ακόμη και με διαδικτυακά προγράμματα με τη συμμετοχή όλης της οικογένειας.
• Προωθούμε εναλλακτικούς τρόπους επικοινωνίας των παιδιών με την ομάδα των συνομηλίκων, χωρίς σωματική εγγύτητα αλλά με ευκαιρίες κοινωνικής συνδιαλλαγής (ηλεκτρονικές πλατφόρμες, διαδίκτυο, με την ανάλογη εποπτεία κ.λπ.).
• Δημιουργούμε ευκαιρίες ενίσχυσης του δεσμού μεταξύ των μελών της οικογένειας. Περισσότερος ποιοτικός χρόνος, διανθισμένος με ομαδικές δημιουργικές δραστηριότητες, συζητήσεις, κοινό σχεδιασμό  ομαδικών και ατομικών στόχων.
• Γινόμαστε ευρηματικοί και δημιουργικοί. Καταπιανόμαστε με δραστηριότητες που μας ευχαριστούν (μουσική, μαγειρική, χορό, διάβασμα, συγγραφή, ζωγραφική κ.τ.λ.). Προωθούμε στα παιδιά την ενασχόληση με ένα νέο hobby κ.λπ.
• Προσανατολίζουμε την ενέργεια και τις προσδοκίες των παιδιών στο εγγύς μέλλον με στόχο τη διατήρηση της εγρήγορσης και της στοχοθέτησης.
• Καλό είναι, στο ενδεχόμενο πολύωρου συγχρωτισμού όλης της οικογένειας, να προβλέπεται χώρος και χρόνος για το κάθε μέλος προκειμένου να διατηρηθούν οι ισορροπίες, ιδιαίτερα εάν πρόκειται για οικογένειες με εφήβους.

Γονείς και Κηδεμόνες: Λίστα με όσα δεν πρέπει να ξεχνάτε

Προστατέψτε το παιδί σας, την οικογένειά σας και το σχολείο. Δείτε τη λίστα του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας.

Μέτρα προφύλαξης

Ενθαρρύνετε τα παιδιά να παίρνουν μέτρα προφύλαξης από τον ιό (SARSCoV-2), που προκαλεί τη νόσο COVID-19 και να εφαρμόζουν τους κανόνες υγιεινής:

– Να φορούν προστατευτική μάσκα σε εσωτερικούς χώρους καθώς και σε εξωτερικούς, όταν υπάρχει συνωστισμός. Συζητήστε μαζί τους τον τρόπο της σωστής χρήσης μάσκας. Επιμείνετε ότι η μάσκα είναι αυστηρά προσωπικό αντικείμενο.

– Να αποφεύγουν την κοντινή επαφή με άτομα που δεν ανήκουν στο οικογενειακό σας περιβάλλον τηρώντας τη μέγιστη δυνατή απόσταση από φίλους, γνωστούς και άγνωστους.

– Να πλένουν συχνά τα χέρια τους με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, ειδικά με την επιστροφή στο σπίτι, πριν τη λήψη φαγητού και μετά τη χρήση της τουαλέτας.

– Να κρατούν με ευλάβεια αποστάσεις από τους ηλικιωμένους και τα ευάλωτα άτομα της οικογένειας –πρέπει να τους προστατέψουμε.

– Να αποφεύγουν τη στενή επαφή με άτομα που παρουσιάζουν συμπτώματα του ιού.

– Να βήχουν και να φτερνίζονται στον αγκώνα τους ή σε ένα χαρτομάντιλο, το οποίο θα πετούν αμέσως σε κάδο απορριμμάτων.

Μείνετε σπίτι

Κρατήστε τα παιδιά στο σπίτι, αν νιώθουν άρρωστα. Επικοινωνήστε αμέσως με γιατρό της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, κατά προτίμηση με γιατρό που παρακολουθεί συστηματικά τα παιδιά, και ενημερώστε το σχολείο.